DRAMATIČAN PAD FUNTE! Ova valuta je NA ISTORIJSKOM MINIMUMU, na pomolu OZBILJAN PROBLEM?

Nervoza na berzama ne jenjava, indeksi su na najnižim ovogodišnjim nivoima, prinosi američkih obveznica najviši su od 2010. godine, a valutna tržišta u ponedeljak je obeležio dramatičan pad funte.

Uz inflaciju na najvišem nivou u 40 godina i nemilosrdnu američku centralnu banku u podizanju kamatnih stopa, ulagači koji su razmaženi izrazito ekspanzivnom monetarnom politikom od 2008. sve su više uplašeni. Dow Jones (29.134 boda) poslednji je od tri glavna njujorška berzovna indeksa u ponedeljak ušao u medveđe područje, budući da je već više od 20 posto udaljen od rekorda iz januara, piše See Biz.

U utorak je u početku zavladalo određeno olakšanje, kada je Charles Evans iz čikaškog Feda izrazio zabrinutost da centralna banka možda prebrzo podiže kamatne stope (potpomognuto iznenađujućim porastom poverenja američkih potrošača, prema anketi Conference Boarda), ali u poslepodnevnim satima indeksi su ponovno pali u crvenu zonu, a opet se nije moglo očekivati da će utorak, kao često poslednjih godina ("Turnaround Tuesday"), doneti preokret i rast kurseva.

Prošle su nedelje indeksi u New Yorku pali drugu nedelju zaredom za dobrih četiri odsto, nakon što je malobrojne optimiste koji su se nadali mekom prizemljenju američke privrede ohladio guverner Feda Jerome Powell, spreman u borbu za smanjenje inflacije žrtvovati ekonomski rast čak i na duže razdoblje.

Kao što je poznato, Federalne rezerve su na sednici u sseptembru povisile kamatne stope po peti put ove godine (za 75 baznih bodova treći put zaredom), pa je stopa Fed fondova, po kojoj banke preko noći posuđuju novac, već u rasponu od 3,00 do 3,25 posto. Zbog toga dolar nastavlja dobijati na vrednosti, nakon što je ove godine ojačao za 20 posto u odnosu na najvažnije svetske valute.

Konkretno, funta je dramatično pala u ponedeljak, u azijskom delu trgovanja (kao i neke kriptovalute) za 4,9 posto (na rekordno niskih 1,0327 dolara za funtu), nakon što je već u petak imala gotovo isto toliko gubitaka nakon planova ministra finansija za veliko smanjenje poreza i novo zaduživanje.

Uspon američke valute mogao bi doneti brojne probleme. Broj špekulanata koji imaju otvorene duge pozicije u dolaru raste, prema nekim podacima, čak i rekordno, a to bi moglo, uz pravi okidač (posebno pri prvim znakovima da američka inflacija stvarno usporava), brzo dovesti do preokreta trenda, kao što je to već bilo 2015. i 2009., kada je nakon razdoblja od 20-postotnog rasta američkog zelenog usledio pad od oko sedam posto u dva meseca.

U Morgan Stanleyu upozoravaju da iznimno jačanje dolara stvara neodrživu situaciju koja bi mogla potaknuti financijsku krizu, gurnuvši njujorški indeks S&P 500 u područje između 3.000 i 3.400 bodova do sledeće godine (trenutno, ovaj indeks, što uključuje deonice 500 američkih korporacija, vredi nešto više od 3600 bodova).

Prinos na desetogodišnju američku obveznicu iznosi gotovo četiri posto, što je najviše od 2010. godine, dok je traženi prinos na dvogodišnju obveznicu početkom nedelje dosegnuo 15-godišnji vrhunac od 4,35 posto. Ovo predstavlja vrlo atraktivnu alternativu plemenitim metalima, koji su se nekoć smatrali sigurnim utočištem, no ove je godine, primerice, zlato izgubilo 200 dolara unatoč visokoj inflaciji i brojnim globalnim potresima (trenutna cena je 1630 dolara za 31,1 gramsku uncu, što je blizu najnižih vrednosti u poslednje dve i po godine) ili nešto više od deset posto.

(Espreso / Blic)