Danas 1 običaj za zdravlje nikako ne valja prekršiti! Veliki je praznik, naši stari vekovima poštuju običaj jer...

Srpska pravoslavna crkva slavi danas Svetog Simeona Mirotočivog, odnosno velikog župana Stefana Nemanju - osnivača dinastije Nemanjića, vladara, ujedinitelja i tvorca "nezavisne srpske države".

Stefan Nemanja, veliki župan Raške, rođen je u Ribnici na Morači, u okolini današnje Podgorice 1114. godine, a vladao je nečim što se u našoj istoriografiji popularno zove istočnim srpskim zemljama.

Tadašnju srpsku državu uspeo je da proširi, aktivno se borio protiv hrišćana bogumila i ostalih "jeretika", odnosno onih koji su imali različito viđenje Hrista od zvanične verzije tada već šest decenija podeljene Hrišćanske crkve. Zbog toga se i Stefan Nemanja smatra rodonačelnikom Srpske pravoslavne crkve.

Umro je na današnji dan 1199. godine. Sledeće godine je kanonizovan. Njegove mošti su točile sveto miro, pa je zbog toga i nazvan Sveti Simeon Mirotočivi.

Godine 1196, četiri leta pre upokojenja, odrekao se prestola u korist svog srednjeg sina Stefana, budućeg prvog kralja srpske države. Već sutradan se zamonašio i otišao u manastir Vatoped na Svetoj gori.

Upokojio se u srpskom manastiru Hilandaru, koji je podigao zajedno sa svojim sinom Rastkom, monahom Savom, kog srpski narod slavi kao svog najvećeg prosvetitelja Svetog Savu.

Sava je njegove mošti preneo 1208. u Rašku, da bi nad njima izmirio stariju braću, budućeg kralja Stefana Prvovenčanog, i najstarijeg Vukana, koji su se borili za vlast. Mošti su mu položene u manastiru Studenica, njegovoj zadužbini. Pretpostavlja se da nema srpske crkve u kojoj nije prikazan njegov lik, a posvećena mu je i kapela u rezidenciji srpskog patrijarha u Beogradu.

Stefan Nemanja se smatra velikim srpskim državnikom, ktitorom, ali i čuvarom jezika. Upravo je njegov brat Miroslav naložio da se napiše naš najstariji i najvredniji jezički spomenik - Miroslavljevo jevanđelje.

Sveti Simeon Mirotočivi se proslavlja isto kao i sve druge krsne slave - slavski kolač, koljivo i vino, i osveštanjem koje obavlja sveštenik. Ukoliko padne u mrsni dan, sprema se mrsna trpeza, a ukoliko padne u posni dan posna. Današnji praznik je nepokretan. Krsna je slava Patrijaršijske kapele.

Na današnji dan, u spomen na Svetog Simona, održavali su se panađuri (vašari), a danas je to samo običaj u Valjevskoj Mionici. U narodu se o Stefanu Nemanji održalo predanje kao o zmajevitom čoveku, koje potiče od njegovih ratnih uspeha u borbama sa moćnom Vizantijom.

Po predanju, bio je proždrljiv, jer se u njega bila uvukla ala, pa je bilo potrebno i nju hraniti. Nemanja je za ručak jeo pečenog vola, u njemu pečenog ovna, u ovnu pečenu kokoš i u njoj pečeno jaje. Jednom o ručku, Nemanja je bio kod svog sina Svetog Save, i zatražio da ruča.

Sava mu pružio poskuricu (pečat sa slavskog kolača), a ala zinula da je dohvati. Tada Sava zgrabi alu i baci je u more. Od tada Nemanja više nije bio proždrljiv.

Narodni običaji kažu da bi stoga na ovaj dan trebalo da se pomolite svetitelju za neustrašivost, zdravlje i snagu vaše dece, a ukoliko to učinite iskreno i od srca, Sveti Simeon će vam uslišiti molbe.

Bonus video:

(Espreso/Srbija Danas/Ana Jevtović/Prenela: N.J)