LAGANO IZUMIRU POJEDINA STARA SRPSKA IMENA: Dragana i Ljubice više nema, a OVA SU SADA U TRENDU!

“Zorane, Dragane... Slavice, Ljubice...” Ovako su nekada majke dozivale decu, ali novo vreme donelo je i nove trendove pa se današnji dečaci najčešće zovu Luka ili Lazar, a devojčice Sofija ili Dunja. Ona imena sa početka teksta polako izumiru...

Svako vreme nosi svoje pa je tako i sa imenima koja roditelji daju deci. Nekada su, u vreme socijalističke Jugoslavije, najčešća muška imena u Srbiji bila Dragan, Zoran, Predrag, Nenad... dok su se devojčice najčešće predstavljale kao Dragana, Gordana, Bojana, Zorica... Danas, kažu matičari, takva imena su prava retkost i tek ponegde se pojavi jedno “starinsko” na stotine modernijih.

Zvanični podaci Republičkog zavoda za statistiku kažu da su tokom 2021. godine u Srbiji najčešća ženska imena bila Sofija, Dunja, Mila, Sara, Teodora, Una, Milica, Tara, Nikolina i Nađa, dok su dečaci najčešće dobijali ova imena: Luka, Lazar, Vuk, Vasilije, Stefan, Bogdan, Aleksa, Vukan, Filip, Vukašin.

Ima ipak i imena za sva vremena, to su imena i za dečake i za devojčice, koja nikada, zapravo, nisu bila u vrhu popularnosti ali zub vremena bar za sada nije im naudio: Marija, Sofija, Una, Milica, Stefan, Vukašin, Nemanja, Uroš, Sava, Petar, Marko, Đorđe, Veljko, Aleksandar, Aleksa, Filip, Pavle...

Svako vreme ima svoja “in” imena, pa su trenutno u toj kategoriji Despot, Vasilije, Vidan, Iskonija, Vukan, Nađa, Vasilisa, Đurađ, Rea, Nora, Bogdan...

Nekada su, ne samo u Srbiji već i u praktično celoj bivšoj Jugoslaviji, roditelji znali deci da daju imena poznatih televizijskih ili filmskih junaka. Krenulo se tako svojevremeno od Tarzana, pa preko Sandokana, Ramba, sve do Ljovisni i Esmeraldi... Ipak, kažu matičari, poslednjih godina nije bilo ni takvih ni drugih imena koja bi deca dobijala po ekranizovanim likovima.

Beograd: Dečaci po starinski

Dunja i Lazar nose titulu najpopularnijih imena koje su u poslednjih godinu dana roditelji iz beogradske opštine Savski venac dali svojoj deci. I u glavnom gradu, kao i u celoj Srbiji, najveći broj devojčica, pored Dunje, dobija imena Mila, Sara, Teodora, Sofija, dok među dečacima, sem Lazara prednjače i Vuk, Stefan, Bogdan i Luka.

Zanimljivo je da su na čelu te liste za devojčice i imena poput Danice i Vide, odnosno za dečake Mateja i Vasilije. Ipak, sudeći prema podacima Matične službe Savski venac u Beogradu, imena kao što su Radmila, Dragana, Snežana, Zoran, Goran, Slobodan... gotovo su potpuno iščezla.

Svakako, uvek provejavaju i poneka neobična imena.

- Najneobičnija imena za koja su se roditelji odlučili su Kasila, Thema, Rea, Inja, Manja, Vita, Katja, Alina, Rina... a za dečake su to Hal, Vanđel, Noah, Sena, Daris, Niki, Anungo, Zeid... Poslednjih godina nismo doneli nijedno rešenje o odbijanju određivanja imena detetu jer su matičari uspevali da se usaglase sa roditeljima koji su hteli da daju, na primer, devojčici ime Milenaa (sa dva a) ili dečaku ime Kaan (sa dva a), pa su ove bebe dobile imena Milena i Kan - kažu u ovoj matičnoj službi.

Užice: Čudno ime Milorad

Nije isključeno da će za sedam godina tadašnji đaci – prvaci nekog odeljenja jedne od užičkih osmoletki, kao događaj koji im je obeležio prvi školski dan, prepričati da sa njima u razredu uči dečak koji se zove neobično – Milorad.

Na njihovim roditeljima ostaće da im objasne da se radi o imenu koje je do pre koju deceniju bilo popularno i koje je njihov drug dobio možda po dedi ili drugom srodniku. Tek, taj Milorad je nedavno rođen, a ime koje je poneo posle dužeg vremena upisano je u knjigu rođenih Matične službe Užice.

Listajući strane iste, evidentno je da Miloradovi vršnjaci neće prijaviti da su upoznali Radovana, Milovana, Sretena, Milojka, Radojka, Ljubišu, Milojku, Radojku, Mileniju...

- Ta starinska imena odavno niko nije dao svojoj deci – rečeno je „Blicu“ u Matičnoj službi.

Najčešća muška imena koja Užičani daju svojoj deci trenutno su Vasilije, Lazar, Bogdan, Vuk i Luka, a ženska Nina, Tara, Vanja, Nađa, Jovana, Sara. Opet, kažu matičari, ni ona nisu toliko česta da bi se mogla nazvati dominantnim.

- Nema imena, ni muškog ni ženskog, koje se u novije vreme daje nešto masovnije. Imena su uglavnom različita i ima svakojakih, ali ne u velikom broju. Tako smo u poslednjih par meseci imali po jednu Kristinu, Magdalenu, Đurđu, Olgu, Sergeja, Kostu, Vukašina. Marko, Miloš, Ognjen, Petar, Mihailo, Dušan, Aleksa, Dimitrije, Aleksandar, Marija, Milica, Ivana, Mirjana, Nataša se češće sreću, tih nekada popularnih imena danas je sve manje. Ima i do toga što se rađa sve manje dece – rekli su nam u Matičnoj službi Grada Užica.

Jedno od imena koje je skoro upisano, a odavno ga nije bilo je Vladimir. Retko, baš retko Užičani svog sina nazovu i Branimir, Branislav, Konstantin, Predrag, a ćerku Dragana, Slavica, Bojana, Svetlana, Marina, Olivera.

Užičani drže do stava da deci ne daju strana imena, matičari kažu da ne pamte takav slučaj.

Valjevo: Nema više Dragana i Zorana

Milicu i Stefana, koji su posledne dve decenije bila najpopularnija imena za devojčice i dečake, na listi najčešćih imena za novorođenu decu na području Valjeva zamenila su druga, ali opet, posmatrajući trend poslednjih desetak godina, imena koja su inače najčešća u Srbiji.

- Kod ženskih, najčešće upisujemo imena Lenka, Sofija, Una, Iva, Jana i Nina, dok kod muških, najčešća imena su Luka, Bogdan, Vasilije, Lazar, Vukan i Aleksa. Svoju poziciju među čestim imenima zadržali su i Milica i Anđela, odnosno Stefan i Nikola. U poslednje vreme pojavljuju se i, uslovno rečeno, neka neobična i prethodno znatno ređa imena poput Vasilise za devojčice, odnosno Đurađa za dečake – priča za „Blic“ Nataša Polić iz matične službe valjevske Gradske uprave.

Što se tiče imena koja „iskaču“ od domaćeg proseka, kako napominje, ona se tiču dece čiji je neko od roditelja strani državljanin ili osoba rođena u stranoj zemlji, a potom brakom postala građanin Srbije.

- Takvo je ime, koje smo skoro imali, za devojčicu Majdina, čija je majka Albanka udata za našeg sugrađanina. Ili, opet je u pitanju žensko ime i nedavni slučaj, tata Italijan i mama Valjevka koji su ćerki dali ime Maia – navodi naša sagovornica.

Kada je, pak, reč o nekada, u vreme bivše države, najčešćim i najpopularnijim imenima čiji su nosioci sada ljudi u petoj ili šestoj deceniji života, ona su danas i u Valjevu gotovo zaboravljena, pa se u matične knjige Dragana, Slađana ili Slavica, odnosno Dragan, Zoran ili Goran, upišu tek jednom u nekoliko stotina drugih imena.

Novi Sad: Multikulturno šarenilo

U multinacionalnoj sredini kakva je Novi Sad rađaju se Ajlin, Daža, Anisija, Adiva, Velesije, Laviel, Gordej, Dionis...

Novosadski matičari navikli su da roditelji deci daju za ostatak Srbije malo „čudna“ imena ali to je odraz multikulturne i multinacionalne sredine koja se i u ovom segmentu života odražava. Sasvim je prirodno da Mađari, Rusini, Slovaci, Rumuni i drugi pripadnici nacionalnih manjina daju svojoj deci njima svojstvena imena i tu nema ničeg čudnog ali ono što je svima zajedničko jeste da je, kako u novosadskoj matičarskoj službi kažu za „Blic“, u poslednje vreme primetan trend da roditelji deci daju „modernija“ imena. Roditelji se sve manje odlučuju svojoj deci da daju neka tradicionalna imena koja praktično izumiru.

- Najčešća imena koja roditelji daju svojoj deci su: Milica, Sofija, Anđelija, Maša, Hana, Una, Lena, Anastasija, Petra, Aleksa, Dušan, Strahinja, Mihajlo, Aljoša, Relja, Matija, Rastko, Marko, Filip, Ognjen, Igor, Đurađ, Lav, Viktor, Robert i Petar. Kao neobična, među kojima su i strana imena sa kojima su se matičari susretali su: Teona, Egzona, Nia, Lira, Adiva, Ajlin, Rija, Daža, Rejna, Dora, Ira, Nea, Anisija, Kjara, Katalina, Velesije, Laviel, Masimo, Janus, Zalan, Timon, Matvej, Kozma, Vidak, Gordej, Dionis, Alek, Vučen i Dren – pričaju novosadski matičari.

Kažu i da je uočljiva pojava da stara, nekad popularna tradicionalna imena, kao što su Dragan, Zoran, Milan, Slobodan, Vesna, Dragica i Radmila izumiru, odnosno da ih roditelji vrlo retko daju deci.

- Ipak, može se reći da su imena za sva vremena: Milica, Sofija, Dušan, Marko, Petar i Strahinja – ističu naši sagovornici.

Subotica: Ima i izmišljenih

U Subotici, jednom od srpskih gradova u kome ima najviše mešovitih brakova, prema evidenciji matičara iz Službe za opštu upravu i zajedničke poslove pri Gradskoj upravi, najčešće data imena za devojčice u 2022. godini su bila za devojčice Sara, Teodora, Mila, Anđela i Hana, dok je za dečake najčešće ime Aleksa, Vuk, Vasilije, Marko i Luka.

Zamenica matičara Aranka Kobrehel kaže da su matičarke ove godine vodile tačnu evidenciju o datim imenima i upisanim u matičnu knjigu rođenih.

- Kao nesvakidašnja imena izdvojila su se za devojčice Aria, Iskonija i Pavla. Dok su neobična imena za dečake bila Hektor, Vidan i Dren – kaže Aranka Kobrehel.

Među neobičnim imenima za dečake i devojčice koja su se izdvojila tokom 2022. godine su i ona koje su matičarke prvi put čule tokom dugogodišnje radne prakse.

- Da, imena koja prvi put čujemo su najčešće izmišljena imena. Nikada nisam čula za ime Aria, prvi put ove godine – kažu u službi matičara.

Zanimljivo je da je u periodu obuhvaćenom popisom 2011. godine najčešće i najpopularnije ime na severu zemlje za devojčice bilo Maria, a za dečake Ivan.

Po godini rođenja, najčešće žensko ime do 1970. bilo je Maria, od 1971. do 1980. Monika, a zatim u sledećoj deceniji Ivana. Do 2000. godine najviše Subotičana je devojčicama davalo ime Jelena, dok je od 2001. do 2014. i duže to bilo Milica.

Kod muških imena, do 1950. godine najpopularnije ime bilo je Ištvan, a deceniju kasnije Ivan. Od 1961. do 1970. godine najpopularnije ime je Zoran, dok je od 1971. do 1990. u Subotici najviše rođeno Roberta. Od 1991. godine do 2000. najpopularnije ime za dečake bilo je Nikola, a od 2001. do 2011. godine dečaci su u najvećem broju slučajeva dobijali ime David.

Niš: Ena, Una, Rea...

Roditelji u Nišu u 2022. godini devojčicama su najčešće davali kratka strana imena, dok su dečaci po pravilu dobijali tradicionalna srpska imena, kažu za „Blic“ u matičnoj službi Gradske uprave grada Niša.

- Što se tiče devojčica, najčešća su to imena Ena, Una, Rea, Mia i Tea. Primetno je da postaje posebno poularno ime Nora koje ponese skoro svaka deseta beba. Kod dečaka preovladavaju srpska imena: Strahinja, Ognjen, Luka, Andrija, Andrej, Lazar, Stefan, Bogdan. Čini mi se da je sada najpopularnije ime Andrej - kaže za „Blic“ Helmina Pejović, matičarka Gradske uprave u Nišu.

Protekle dve godine, jedno od najpopularnijih imena u Nišu bilo je Novak. I ove godine je dosta dece ponelo ime najboljeg sprskog tenisera, ali ipak znatno manje nego lane. Međutim, od prošle godine, u Nišu postaje posebno popularno ime Toma kojeg nije bilo godinama! To se povezuje sa filmom „Toma“, o čuvenom pevaču Tomi Zdravkoviću, koji je prošle godine premijerno prikazan pa je verovatno to bila inspiracija roditeljima. Jedno žensko ime, pak, ne bledi već godinama.

- Milica je najčešće domaće ime koje se javlja godinama bez obzira na period - dodaje Helmina.

U niškoj matičnoj službi kažu da odavno nisu upisali naša stara imena kao što su Zoran, Slobodan, Dragan...

- Skoro pa i da ih nema. Možda se jednom godišnje pojavi ime Vlastimir, Miodrag ili Miomir. Kod devojčica se i pojavi neko staro srpsko ime kao Bogdana, ali godinama nisam čula ime Svetlana, Nadežda, Slavica... Ta imena polako izumiru - navodi Pejović.

Matičari već godinama ne beleže da je bilo ni imena po junacima stranih serija, koja su u jednom periodu bila aktuelna...

- Ramba i Tarzana, Ljovisni i Esmeraldi nije bilo skoro. Do sada, u celom upisu bio je možda jedan ili dva Tarzana. Rambo je mogao da se nađe u matičnoj knjizi onih davnih godina kada je popularan bio taj film. Pre petnaestak godina bilo je Ljovisni i Esmeraldi, ali već dugo nema dece sa tim imenima - navodi matičarka Helmina.

(Espreso / Blic)