HRVATSKI NAZIVI ZA MESECE SRBIMA PARAJU UŠI: Zbog toga nam se PRECI OKREĆU U GROBU, pre smo mi govorili LISTOPAD...

Hrvatski jezik očuvao je stare nazive za mesece u godini, ali su i Srbi, dugo vremena koristili uporedo i sopstvena imena, koja su u srednjovekovnoj Srbiji bila u službenoj upotrebi, zajedno sa rimskim.

Kako su nastala “drugačija” imena za mesece?

Nastanjujući se, tokom vremena, na veoma udaljenim mestima, slovenski narodi su prilagodili svoje nazive meseci konkretnim prirodnim pojavama. Takva imena oslikavaju prirodne tokove i promene, atmosferske pojave, klimatske odlike, privrednu delatnost i običajne radnje. Na primer, januar je “siječanj”, jer je to vreme seku drva u šumi, februar je “veljača”, pošto je to mesec snežnih vejavica…

Hrvatski nazivi za mesece

Januar - Siječan

Feburar - Veljača

Mart - Ožujak

April - Travanj

Maj - Svibanj

Jun - Lipanj

Jul - Srpanj

Avgust - Kolovoz

Septembar - Rujan

Oktobar - Listopad

Novembar - Studeni

Decembar - Prosinac

Zbog ovoga svi Sloveni imaju slične narodne nazive za mesece, iako su živeli udaljeni jedni od drugih. Najbolji primer za to su imena koja se u Hrvatskoj i danas koriste.

Nazivi meseca su zavisili i od klimatskih uslova, pa se tako dešava da imena koja imaju isti koren, ne označavaju uvek isti mesec. Na primer, pošto lipa cveta mesec dana ranije na jugu nego na severu Evrope, Hrvatima je lipanj jun, a Poljacima jul. Na makedonskom listopad je staro ime za oktobar, a na poljskom je u pitanju novembar.

Kako je bilo u srpkom jeziku?

Pre potpunog korišćenja rimskih naziva za mesece, u srpskom jeziku koristili su se i stari nazivi, do početka XIX veka, među kojima su neki po redosledu izgledali ovako: koložeg, sečko, derikoža, lažitrava, cvetanj, trešnjar, žetvar, gumnik, grozdober, listopad - šumopad, studen, koledar. Tokom vremena, pojavili su se i nazivi poput siječnja, veljače, ožujka…

Kalendari štampani početkom XX veka takođe pokazuju da su stari i rimski nazivi još uvek u paralelnoj upotrebi.

Bonus video:

(Espreso)