ZATIŠJE PRED BURU! Ovo je najnovija prognoza za DECEMBAR i nimalo vam se neće svideti, POČETAK ZIME ĆE BITI UDARAN!

Retko rano stratosfersko zagrevanje počinje da se pojavljuje u prognozama za nadolazeće sedmice. Pokazuje slabljenje i poremećaj polarnog vorteksa. To će snažno uticati na atmosfersku cirkulaciju, rezultujući puno hladnijom ranom zimom u Sjedinjenim Državama, Kanadi i delovima Evrope, piše Severe Weather Europe.

Najbolji način razumevanja polarnog vorteksa jeste da ga vizualizujemo u njegovoj punoj veličini. Ali da stvari pojednostavimo – polarni vorteks samo je naziv koji opisuje široku zimsku cirkulaciju iznad severne i južne hemisfere. Postoji više razloga zbog kojih se prati polarni vorteks, njegova snaga i oblik/veličinu. Možete ga zamisliti kao „zid“ koji se vrti iznad polarnih područja, od površine do stratosfere, zadržavajući hladni polarni vazdug unutar sebe.

Kada je polarni vorteks snažan, to obično znači snažnu polarnu cirkulaciju i jak mlazni tok. To u osnovi zaključava hladniji zrak u polarna područja, sprečavajući ga da se spusti prema jugu, stvarajući blaže uslove u većem delu SAD-a, Evrope i drugih srednjih geografskih širina.

Međutim, kada se polarni vorteks uspori ili poremeti, puno teže zadržava hladan vazduh, koji tada lakše može pobeći u SAD ili druge srednje širine.

Zatišje pre oluje

Ko voli topliju i blagu zimu preferisaće snažan polarni vorteks. A ko više voli pravu zimsku hladnoću i sneg - slab ili poremećen polarni vorteks je upravo ono što želi da vidi. Kako se meri snaga stratosferskog polarnog vorteksa? Jednostavno - po vetrovima. Što je vorteks organizovaniji, to su vetrovi oko njegovog jezgra snažniji, a uticaj na vreme na površini veći.

Vorteks je trenutno malo slabiji od normale. Kratkotrajno jačanje je u prognozi, a zatim brzo slabljenje. Većina SSW događaja događa se u sredini do kasnije zime. Ali ove godine prognoze pokazuju retko rano stratosfersko zagrevanje, taman na vreme da utiče na početak nove zimske sezone.

Vidljivo je neuobičajeno rano slabljenje polarnog vorteksa u sledeće četiri sedmice, sa vrednostima blizu rekordno niskih za ovo doba godine. U decembtu bi trebao ostati slabiji od normale.

To upućuje na poremećaj vorteksa uzrokovan stratosferskim zagrevanjem. Ti se učinci obično spuštaju prema nižim slojevima, sa zadrškom, snažno menjajući vremenske obrasce. Ovakvo zagrevanje u ovo doba godine je značajno. Velike promene vazduha u stratosferi mogu imati snažne posledice kada uđemo u zimu.

Rana zima

Naglo stratosfersko zagrevanje znači snažan porast temperature i pritiska u stratosferi. To uzrokuje značajni poremećaj u cirkulaciji i može dovesti do potpunog kolapsa vorteksa. Ali kako to konkretno menja vreme? SSW obično omogućuje širenje visokog pritiska prema površini. To remeti mlazni tok i omogućuje prodor hladnog zraka u SAD, južnu Kanadu i Europu.

U prognozi anomalije pritiska za početak decembra (meteorološka zima) jasno se vidi blokiran Severni pol uz spuštanje niskog pritiska i hladnog vazduha prema srednjim geografskim širinama.

Nad Evropom trenutne prognoze podržavaju hladniji vazduh nad severnim i centralim delovima i Ujedinjenim Kraljevstvom, zbog ciklona nad severom/najistočnijim područjima koja omogućuje protok vazduha sa severa. Prognoze snega pokazuju zahvaćenost centralne i severne Evrop, kao i delova UK-a.

Moguće zahlađenje u Evropi

Drugi model (GEFS) takođe pokazuje izlivanje hladnog vazduha u SAD i južnu Kanadu. Za Evropu signal je slabiji i ograničeniji na sever i severoistok, zavisno o položaju ciklona. Trenutno je najvažnije što vidimo stratosferski signal, odnosno početak uticaja na rane zimske obrasce. Severna Amerika obično jače reaguje, ali postoje indikacije mogućeg zahlađenja i u Evropi.

Najnovija dugoročna prognoza kanadskog modela CanSIPS takođe prikazuje hladan vazduh iz južne Kanade prema centralnimi istočnim delom SAD. Kako je reč o mesečnom proseku to dodatno potvrđuje trend.

Sveukupno, svedočimo razvoju trenda prema izraženo hladnom razdoblju barem u prvoj polovini decembra, zbog poremećenog polarnog vorteksa u stratosferi.

Bonus video:

(Espreso/ Net.hr/ Prenela: T.M.)