TITO JE SAV BESAN 1961. GODINE ODRŽAO GOVOR O USTAŠAMA I JASENOVCU: Spomenuo i Srbe, morate sami da čujete TE REČI!

Govor Josipa Broza Tita nakon Drugog svetskog rata, tačnije iz 1961. godine šeruje se ovih dana, povodom navoda da je "genocid u Jasenovcu skrivan decenijama".

Tito se u ovom govoru osvrće na dešavanja u Sjedinjenim Američkim Državama u to vreme, kada su neki konzervativni političari odlučili da zajedno sa danom pomena na američke heroje u Drugom svetskom ratu slave i dan koji slavi ustašku tvorevinu NDH.

Titov govor je pre svega usmeren prema Amerikancima i njihovim diplomatama.

Deo Titovog govora vam prenosimo u celini, a održao ga je prilikom proslave 20-godišnjice ustanka naroda Jugoslavije u Užicu.

- Mi znamo da ima dosta ljudi u svetu koji ne vole našu zemlju. Mnogi rekacionari na Zapadu otvoreno govore da ne vole našu zemlju, štaviše mnogi je i mrze, ali mi to razumemo. Oni gledajući na našu zemlju polaze iz svojih ličnih, klasnih interesa, a kada se radi o takvom jednom drastičnom slučaju kao što je priprema održavanja neke ustaške svečanosti u Americi i njeno povezivanje sa danom uspomene na američke žrtve u Drugom svetskom ratu onda se tu ne radi samo o interesima pojedinaca koji iza toga stoje. Ima li veće ironije od izjednačavanja ustaša sa palim američkim vojnicima protiv kojih su se Pavelićevi borili u prošlom ratu? Zar se mogu onih 150.000 ustaša koji su poginuli u borbi protiv naše narodnooslobodilačke vojske, koja je u Drugom svetskom ratu bila saveznik Amerikanaca izjednačiti sa palim američkim vojnicima, sa onim istim avijatičarima koje su ustaše hvatale i ubijale, kada su bili prisiljeni da se spuste na teritoriju koju su ustaše kontrolisale? Zar američki narod može da dozvoli da na dan kada on proslavlja uspomenu na svoje pale sinove, tu uspomenu skrnave ustaške izbeglice istovremenim pomenom svojoj paloj ustaškoj sabraći? Mi ne možemo verovati da su američki građani, narod koji je izgubio svoje sinove u borbi protiv fašističkih viteških armija u čije redove spadaju i Pavelićevi koljači mogu složiti da se na taj način i uopšte u njihovoj sredini odaje počast ustaškim krvnicima koji su pobili na stotine hiljada Srba i hrvatskih rodoljuba. Gospodin, član Kongresa koji se zalaže za tu ustašku proslavu, bolje bi bilo da dođe ovde kod nas i da obiđe samo jedno mesto na kome je bio ustaški logor smrti, recimo Jasenovac i da neposredno od tamošnjeg naroda vidi i čuje šta su ustaše radile u vreme rata u ovoj našoj zemlji - završio je Tito.

Najstrašniji film o Jasenovcu

Film o Jasenovcu koji je snimljen 1945. godine pokazuje sve muke kroz koje su prošle žrtve ovog logora. Najmonstruoznije ideje koje bi mogle da padnu na pamet jednom čoveku u ovom logoru smrti bile su sprovedene u delo.

"Ovde je podavljeno i ubijeno hiljade nevinih žrtata i tu je pobijeno hiljade Srba", ovim rečima počinje film koji govori o velikoj tragediji tokom Drugog svetskog rata.

U nastavku dokumentarca se navodi broj žrtava, te se skreće pažnja na to da su ovakvi logori proizvod fašizma. U Jasenovu su bili ljudi različite dobi, socijalnog statusa, vere i pola. Svi su bili tretirani na isti način.

U filmu se pojavljuju snimci logora u Jasenovcu i istoimenog sela, za koje se navodi da nije bilo pošteđeno od strane ustaša.

- Jedan od malobrojnih preživelih seljaka priča kako su ustaše prilikom povlačenja minirale, rušile i palile kuće i zverski ubijale seljake. Od sela Jasenovac ostale su samo ruševine - navodi se u filmu.

Navodi se i da u istoriji nema sličnih primera, koji bi mogli da se uporede sa Jasenovcem. Preživeli navodi da su svakodnevno dovođene kolone ljudi koji su zverski ubijani. Kako bi se napravilo mesta za nove žrtve postojeće zatvorenike su ubijali.

- Zvuka Jasenovačke sirene bio je znak bliske smrti za stotine logoraša. Znak za poslednji marš bez povratka - opisan je "zvuk smrti".

Zatvorenici su radili dnevno 11 sati, a hranili se mizernim količinama kukuruzne kaše. Ustaška propaganda je to nazivala konstruktivnim radom. Zatvorenici su čak bili prinuđeni da sami prave noževe i kuju lance kojima su bili okivani.

Kao posebno značajan "događaj" u logoru je poseta čuvenog ustaškog zvaničnika Maksa Luburića, koji je posećivao ovo mesto i sa snimateljima. Sa osmehom na licu koračao je pored leševa izmučenih robova i neobazirući se pozirao sa golubom.

Ko je bio Maks Luburić?

Sam sistem koncentracionih logora Jasenovac je osmislio Vjekoslav Maks Luburić, koji je bio i njegov prvi komandant.

Luburić je bio deo ustaškog porketa u Kraljevini Jugoslaviji, a sve do proglašenja Nezavisne Države Hrvatske (NDH) 10. aprila 1941. godine, on se nalazio u egzilu u Mađarskoj, gde je pobegao da ne bi bio uhapšen. Nakon što je NDH uspostavljena, on se vraća u Hrvatsku i stavlja se na raspolaganje novoj ustaškoj vlasti pod vođstvom poglavnika Ante Pavelića.

On je u avgustu 1941. godine osnovao logor Jasenovac, najveći logor smrti na prostoru bivše zajedničke države. Na dan 9. oktobra 1942. godine Luburić je na svečanosti u Jasenovcu, koju je priredio kao proslavu godišnjice svoje krvave vladavine u svom održanom govoru navodno rekao: "...i tako smo vam mi u ovoj godini ovde u Jasenovcu poklali i više ljudi nego osmanlijsko carstvo za celo vreme boravka Turaka u Evropi".

Prema podacima JUSP Jasenovac, nakon savezničkih bombardovanja logora 1945. godine, u kojima su uništeni mnogi objekti unutar logora, Vjekoslav Maks Luburić naredio je da se likvidiraju svi zatočenici i zatočenice, a logor i mesto Jasenovac do temelja sruše i spale, kako bi se prikrili tragovi zločina.

Poslednja grupa od oko 700 žena likvidirana je u predveče 21. aprila 1945., a iste večeri iz zapovedništva logora naređeno je da se preostalih 1.073 muškaraca premesti u zgradu ženskog logora (u istočnom delu logora). Pošto su tokom večeri izdvojeni i likvidirani vođe grupa i pošto se među zatočenicima pretpostavljalo šta bi se moglo dogoditi, oko 600 muškaraca predvođenih Antom Bakotićem odlučilo se u kišovito nedeljno jutro 22. aprila 1945. na proboj iz logora. Proboj su preživela 92 zatočenika. Samo nekoliko sati kasnije započeo je i proboj zatočenika iz Kožare. Od njih 167 spasilo ih se samo 11.

Luburić je uspeo da izbegne klopku u Blajburgu, a onda ubrzo zatim beži u unutrašnjost Austrije, a zatim je završio u Frankovoj Španiji.

Maks Luburić je ubijen 20. aprila 1969. godine u Španiji, gde je ubijen udarcima tupog predmeta u glavu, a likvidirao ga je agent UDBE Ilija Stanić, inače sin jednog ustaše. Telo Luburića ispod kreveta u sobi je pronašao njegov sin dan kasnije.

Bonus video: JASENOVAC RADI PUNOM PAROM, SPALJENA SELA, MOTIVISANA I OGORČENA MASA! Istoričar prokomentarisao ključnu bitku na Sutjesci

(Espreso/D.S.)