Pele na Svetskom prvenstvu 1958. godne, Foto: STAFF / AFP / Profimedia, Pressens Bild / AFP / Profimedia, DPA / AFP / Profimedia

mundijalska groznica

SVETSKO PRVENSTVO 1958: Prva titula Brazila i čudo zvano PELE! Argentinci bežali od LINČA, gađali ih kesama SMEĆA!

Žist Fonten je sa čak 13 golova na šest utakmica postavio rekord Mundijala koji je još uvek na snazi; Jugoslavija je ispala u četvrtfinalu

Objavljeno: 18.10.2022. 13:38h > 13:48h

Svetsko prvenstvo u fudbalu 1958. bilo je šesto po redu, a održano je u Švedskoj od 8. juna do 29. juna.

Osam godina posle slamajućeg poraza od Urugvaja na prepunoj Marakani u Rio de Žaneiru, reprezentacija Brazila konačno je postala prvak sveta.

Mundijal u Švedskoj ostaće upamćen kao takmičenje na kom se u punom sjaju predstavio Edson Arantes do Nascimento, poznatiji kao Pele. Iako star tek 17 godina, postigao je tri gola u polufinalu i dva u finalu, pruživši dominantnu partiju kao nijedan fudbaler tog uzrasta, pre ili posle njega.

foto: Profimedia

Na ovom prvenstvu pojavili su se i neki novi asovi poput Žista Fontena, Bobija Čarltona i Vave. Fonten je sa čak 13 golova na šest utakmica pomogao Francuzima da se plasiraju na treće mesto i takvim golgeterskim učinkom postavio je rekord Mundijala koji je još uvek na snazi.

Sistem takmičenja na samom SP bio je prilično jednostavan u poređenju sa “čarlamama” koje je FIFA servirala četiri godine ranije u Švajcarskoj. Iz četiri grupe od po četiri tima u četvrtfinale su išla po dva najbolja, a “majstorice” za drugo mesto odigrane su u grupama 2 i 3, gde su isti broj bodova posle tri kola sakupili Čehoslovačka i Severna Irska, odnosno SSSR i Engleska na drugoj i trećoj poziciji.

Irci su u doigravanju za četvrtfinale savladali Čehe rezultatom 2:1, tek posle produžetaka (u okviru grupe bilo je 1:0), dok su Sovjeti minimalnom pobedom – 1:0 – eliminisali Engleze (u grupi su igrali nerešeno 2:2).

SAMA ZAVRŠNICA - POLUFINALE I FINALE

U polufinalu reprezentativci Švedske su nastavili sa dobrim igrama. Pobedili su reprezentaciju Zapadne Nemačke sa 3:1 i plasirali se u finale.

Drugo polufinale i dalje se pamti. U pobedi Brazila nad Francuskom (5:2), mladi Pele ostvario je het-trik između 52. i 75. minuta utakmice, čime je najavio novu egzibiciju u finalu protiv Švedske. Francuzi i pored gola Žista Fontena nisu mogli da odole izuzetno snažnoj ekipi Brazila.

foto: Pressens Bild / AFP / Profimedia

Golovima Vave, Didija, i sa tri Peleova gola, Brazil je potopio nade Francuza i pobedom od 5:2 plasirao se u finale.

Finale na stadionu Rosunda u Stokholmu krenulo je kako se samo poželeli može za domaćina. Nils Lidolm pogađa mrežu Žilmara u 4. minutu. Šveđani takođe imaju strašan tim. Tu su i Gunar Gren, Kurt Hamrin, veliki dribler Lenart Skoglund... Ali Brazilci non stop imaju čoveka viška u navali i momci u žutom to ne znaju da brane. Vava za 1:1, pa opet Vava 2:1, Pele, Zagalo, još jednom Pele za konačnih 5:2. Brazil tako postaje šampion sveta prvi put u svojoj istoriji.

JUGOSLAVIJA U ŠVEDSKOJ - NEMAČKA JOŠ JEDNOM KOBNA U ČETVRTFINALU

Jugoslavija je relativno lako prebrodila kvalifikacije, pošto je sa Grčkom i Rumunijom remizirala na gostujućim terenima (0:0, odnosno 1:1), a ubedljivo ih savladala na tadašnjem stadionu JNA u Beogradu (4:1, odnosno 2:0).

U Švedsku je otišao potpuno novi tim, pošto je vreme poslalo u istoriju čuvene fudbalere koji su na Olimpijskim igrama 1948, 1952. i 1956. osvojili tri srebrne medalje. Iz legendarne ekipe ostali su samo golman Beara, Crnković, Zebec i Boškov, sa prethodnog SP u Švajcarskoj bio je tu Miloš Milutinović, a novu generaciju majstora predvodili su Dragoslav Šekularac i Todor Toza Veselinović, kasnije selektor reprezentacije koja se obrukala na EP u Francuskoj 1984. godine.

Žreb je plave smestio u grupu 2, gde su rezultatom 3:2 savladali velikog rivala Francusku, ali zato remizirali sa objektivno slabijim selekcijama Škotske (1:1) i Paragvaja (3:3, primivši gol u 90. minutu). “Trikolori” su poraz u direktnom okršaju sa Jugoslavijom kompenzovali pobedama nad ostalim protivnicima. Zahvaljujući impresivnom trijumfu nad Paragvajcima (7:3) drastično su popravili ukupnu gol-razliku i zahvaljujući prednosti u tom elementu zauzeli prvo mesto u grupi.

Plavima su se kiksevi iz prve faze obili o glavu već u četvrtfinalu. Umesto da se kao pobednici grupe sastanu sa Severnom Irskom, morali su da izadju na crtu nemačkim “pancerima”, koji su u Švedskoj branili tron zaposednut četiri godine ranije.

Krajnji epilog je bio isti kao u Švajcarskoj, četiri godine ranije. Nemci su pnovo bili bolji, a još jednom je presudio Helmut Ran – u 12. minutu sjurio se po desnoj strani i gotovo iz “mrtvog ugla” savladao golmana Srboljuba Krivokuću, koji je očekivao centaršut.

Igrači:

Vladimir Beara 3 (nastupa) / 0 (golova), Srboljub Krivokuća 1/0, Tomislav Crnković 4/0, Dobrosav Krstić 4/0, Branko Zebec 4/0, Vasilije Šijaković 2/0, Novak Tomić 2/0, Todor Veselinović 4/3, Vujadin Boškov 4/0, Dragoslav Šekularac 3/0, Aleksandar Petaković 4/2, Zdravko Rajkov 4/1, Miloš Milutinović 3/0, Radivoje Ognjanović 2/1.

Selektor:

Aleksandar Tirnanić

ZANIMLJIVE ČINJENICE SA TURNIRA:

- Prvi put su sve utakmice Mundijala prenošene na televiziji...

- Prvi put na SP dogodio se nerešen rezultat bez golova i to na utakmici između Brazila i Engleske.

- Te 1958. prvi i poslednji put se dogodilo da sve četiri selekcije Ujedinjenog Kraljevstva (Engleska, Škotska, Severna Irska, Vels) nastupe na Mundijalu...

- Pošto su doživeli totalni brodolom u Švedskoj (poslednje mesto u grupi), ekspedicija Argentine pri povratku sletela je u Kordobu umesto u Buenos Ajres, u strahu od linča navijača. Međutim, Gaučosi se svakako nisu lepo proveli. U Kordobi su ih besni navijači gađali kesama punim smeća.

- Rukavice su postale sastavni deo golmanske opreme. Ruski golman Lav Jašin koristio ih je među prvima.

- Postigavši pogodak protiv Velsa u četvrtfinalu (1:0) Pele (17 godina u 239 dana) poneo je titulu najmlađeg strelaca na završnim turnirima, koja mu i dan-danas pripada...

(Espreso)